آیا یا عوارض زایمان سزارین آشنایی دارید؟ آیا زایمان به این روش خطرناک است؟ زایمان سزارین یک روش جراحی جهت به دنیا آوردن نوزاد می‌باشد که مانند تمام روش‌های جراحی با عوارض و خطراتی همراه می‌باشد. برخی از مهمترین عوارضی که پس از زایمان سزارین ممکن است به وجود بیاید مادرو نوزاد را تحت تاثیر قرار می دهد. با داشتن اطلاعات کافی در این زمینه می توان تا حد ممکن از وقوع آن جلوگیری کرد و یا آن را به تعویق انداخت. برخی از اصلی تررین عوارض زایمان سزارین شامل مواردی می شود که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
عفونت و یا تب
عفونت یا علائم آن یکی از عوارض زایمان سزارین است. پس از پاره شدن غشاهای رحم جهت زایمان سزارین، بافت رحم در معرض عفونت قرار می‌گیرد، باکتری‌های که به طور معمول در واژن وجود دارند و معمولاً بی‌ضرر هستند می‌توانند به رحم وارد شده و در محل برش زایمان سزارین موجب آندومتریت (عفونت رحم) شود. در صورت مشاهده هرگونه علائم عفونت لازم است پزشک خود را در جریان قرار دهید
اندومتریت
اندومتریت یکی از عوارضی است که پس از زایمان سزارین ایجاد می‌شود (بر اساس تحقیقات خانم‌هایی که جراحی سزارین انجام می دهند 5 تا 20 برابر بیشتر از دیگران در معرض اندومتریت قرار دارند). تقریباً در تمام موارد اندومتریت با تجویز آنتی بیوتیک قابل درمان می‌باشد و ابتلا به این عفونت مانع از بارداری‌های آینده نمی‌شود اما گاهی اوقات و در موارد بسیار نادر اندومتریت ممکن است تبدیل به یک مشکل جدی شده و بیمار احتیاج به هیسترکتومی داشته باشد. با اینکه مرگ بر اثر اندومتریت یکی از موارد نادر می‌باشد اما احتمال وقوع آن وجود دارد.
لازم است این نکته را در نظر داشته باشید که هیسترکتومی و مرگ در اثر زایمان سزارین به حدی نادر می‌باشد که اکثر جراحان در طی دوران کاری خود حتی یک مورد از این عوارض را گزارش نداده‌اند و تنها در صورتی که زایمان با پیچیدگی‌های خاصی همراه باشد ممکن است این اتفاق رخ دهد.
عفونت زخم پس از جراحی سزارین
برش‌هایی که در لایه‌ی خارجی پوست انجام شده است ممکن است گاهی دچار عفونت شود، این عفونت به زخم پس از سزارین معروف است و اغلب همراه با درد، تب و درد در ناحیه شکم همراه می‌باشد. عفونت‌های پوستی و یا بافتی معمولاً توسط آنتی بیوتیک قابل رفع هستند. زمانی که عفونت منجر به آبسه یا چرک شود گاهی اوقات لازم است تا زخم باز شود تا محل عفونت تخلیه و ضدعفونی شود، در این موارد بهبودی زخم ممکن است به مدت طولانی زمان نیاز داشته باشد.
عفونت ممکن است به سایر اندام ها سرایت نماید، در صورتی که باکتری مقاوم به دارو باشد می‌تواند مشکلات فراوانی را ایجاد نمایند و منجر به بروز شرایط خطرناکی برای بیمار شوند، در این موارد نیاز به بستری شدن و درمان‌های اورژانسی می‌باشد.
جای اسکار بعد از جراحی
در زایمان سزارین، جای بخیه باقی می ماند. بنابراین علاوه بر مراقت های لازم ممکن است نیاز داشته باشید از کرم های مراقبتی استفاتده کنید. این در صورتی است که این جزو مزایای زایمان طبیعی نیست. با اینکه جای بخیه در خیلی از افراد با گذشت ساال ها ناپدید می شود، اما مراقبت از زخم و اسکار در زایمان طبیعی وجود ندارد. بنابراین این مورد را می توان یکی از عوارض زایمان سزارین دانست.
تب پس از زایمان یا سپسیس
عفونت پس از زایمان سزارین معمولاً بیشتر از زایمان طبیعی رخ می‌دهد، شروع عفونت از رحم و یا واژن می‌باشد و در صورتی که عفونت به کل بدن منتشر شود به آن سپسیس می‌گویند. اگر عفونت زود تشخیص داده شود و درمان با آنتی بیوتیک مناسب در زمان کوتاهی آغاز شود مشکل خاصی برای بیمار ایجاد نمی‌شود اما در صورت عدم درمان ممکن است سپسیس ایجاد شود که درمان آن دشوار است. تب در 10 روز اول پس از زایمان سزارین یکی از علائم عفونت می‌باشد که باید به سرعت تحت بررسی و درمان قرار بگیرد.
خونریزی بیش از حد
میانگین از دست دادن خون در طی زایمان طبیعی حدود 500 سی سی می‌باشد اما در زایمان سزارین مقدار خونریزی 2 برابر زایمان طبیعی می‌باشد، رحم باردار یکی از بزرگترین منابع خون می باشد و با ایجاد برش در دیواره هنگام جراحی سزارین، رحم رگهای خونی بزرگی بریده خواهند شد، اکثر خانم‌های سالم این حجم از دست دادن خون را به خوبی تحمل می نمایند اما در برخی موارد این حجم از دست دادن خون می‌تواند مشکلاتی را ایجاد نماید و جهت درمان احتیاج به تزریق خون و مصرف دارو برای مدت طولانی خواهد بود.
آتونی
پس از زایمان نوزاد و جفت، رحم باید منقبض شود تا رگهای خونی که در طی دوران بارداری تغذیه جفت را بر عهده داشتند بسته شوند، زمانی که رحم منقبض نشود خونریزی‌های شدیدی ممکن است ایجاد شود، این مشکل در زایمان سزارین بیشتر از زایمان طبیعی دیده می‌شود، با استفاده از دارو در اکثر موارد این مشکل برطرف خواهد شد اما گاهی اوقات شدت خونریزی ممکن است به حدی باشد که چاره‌ای جز هیسترکتومی باقی نماند.
بروز مشکلات عاطفی
به دلیل عوارض پس از جراحی زایمان سزارین ممکن است مادر در روزهای اول نتواند ارتباط مناسبی با نوزاد خود داشته باشد، به خصوص در مواردی که عوارض پس از زایمان سزارین مانند خونریزی، عفونت و یا هیسترکتومی وجود داشته باشد این مشکل بیشتر بروز پیدا می نماید. بنابراین بیشترذ ااحتمال این مورد وجود دارد که مارد پس از زایمان افسرده شود. تحقیقات ثابت کرده است مادرانی که به روش طبیعی زایمان کرده اند، کمتر دچاار افسردگی پس از زایمان خواهند شد.
آسیب به نوزاد
نه تنها مادر بلکه در مواردی نیز ممکن است نوزاد دچار مشکلاتی در حین زایمان سزارین شود که برخی از آنها عبارتند از:
- بریدگی توسط ابزار جراحی
- مشکلات تنفسی
- نوزاد نارس به دلیل تخمین سن حاملگی نادرست و انجام زایمان پیش از موعد
سخن آخر
با توجه به مواردی که در این مقاله عنوان شد عوارض جدی که پس از زایمان سزارین ممکن است به وجود بیای مانند هیسترکتومی و یا مرگ مادر بسیار نادر بوده و در کشورهای توسعه یافته مرگ مادر در هنگام زایمان جزء اتفاقاتی است که به ندرت مشاهده می‌شود و سایر موارد نیز با انجام اقدامات پزشکی مناسب به سهولت قابل برطرف شدن می‌باشند. با وجود آنکه در این مقاله عوارض زایمان سزارین را ذکر کردیم، اما در برخی موارد که بارداری طبیعی برای مادر خطرناک می باشد، لازم است بارداری به این روش انجام بپذیرد.